Krytyczna świadomość jest wyraźnie marksistowska. Nie polega jedynie na uświadomieniu sobie problemu i podjęciu próby jego rozwiązania (nie jest to również to samo, co stosowanie krytycznego myślenia—> rozum i osąd). Krytyczna świadomość dotyczy konkretnie marksistowskiej indoktrynacji ideologicznej i aktywizmu, dążąc do celów kolektywistycznych. Jest spleciona z tematami alienacji, ucisku i przebudzenia. Jest duchowa i transcendentalnie metafizyczna, a nie diagnostyczna w realistycznym sensie, gdzie logika jest stosowana do określenia problemu i jego rozwiązań. Krytyczna świadomość nie ma na celu rozwiązania problemu, lecz dąży do zakłócenia i zburzenia. Rozumiejąc, że marksizm stosuje dialektykę Hegla, nie jest zaskakujące, że ruch reakcyjny również wiązałby się z krytyczną uświadamianiem swoich celów. Dosłownie nie jest to zaskakujące.